İki adet tristörün birbirine ters paralel bağlanmasıyla oluşturulan triyak, AC akımın tam kontrolünde kullanılır.
Triyak için iki yönlü tristörde denebilir. Alternatif akımda tristörün aksine hem negatif hemde pozitif alternansta anahtarlama yapabilir. Doğru akımda ise normal tristör gibi çalışır. (Ancak bu pek tercih edilmeyen bir durumdur.) Uçları A1, A2 ve Gate olarak adlandırılır.
Triyak, alternatif akımın anahtarlaması ve kontrol edilmesi amacıyla kullanılan yarı iletken devre elemanıdır.
Triyak’ın çalışma prensibi
Birbirine ters paralel bağlanan tristörden biri alternatif akımın pozitif alternansını, diğeri alternatif akımın negatif alternansını kontrol eder. Böylece alternatif akım üzerinde tam kontrol sağlanmış olur.
Triyak’ın iletime geçmesi için uçlarına dört farklı şekilde gerilim uygulanabilir;
- durum; A2 ucuna (+), A1 ucuna (-), Gate ucuna (+) yönde gerilim,
- durum; A2 ucuna (-), A1 ucuna (+), Gate ucuna (-) yönde gerilim,
- durum; A2 ucuna (+), A1 ucuna (-), Gate ucuna (-) yönde gerilim,
- durum; A2 ucuna (-), A1 ucuna (+), Gate ucuna (+) yönde gerilim,
3 ve 4. durumlarda gate akımı (Ig) ile anot akımı (Ia) zıt yönde olduğundan gate tetikleme akımı 1. ve 2. duruma göre daha yüksek olacaktır. Bu nedenle triyak tetiklemede istenilen 1. ve 2. durum yani A2 ve Gate ucunun aynı polaritede olmasıdır.
