Transformatör nedir

Transformatör; ortak bir nüve (demir, ferro manyetik) üzerine sarılan iki veya daha fazla sayıda bobin sargısından oluşur.

Birbirinden yalıtılmış sargılar arasındaki bağ, nüvede oluşturulan manyetik indüksiyon ile sağlanır. Transformatörler alternatif akımın gerilim seviyesini düşürmek veya yükseltmek için kullanılır. Transformatörün alternatif akım uygulanan giriş sargısına primer sargı, çıkış (gerilim) alınan sargı veya sargılarına ise sekonder sargı adı verilir.

Transformatörün giriş ve çıkış sargıları arasındaki matematiksel bağ formüldeki gibidir;

K = (Np / Ns) = (Vp / Vs) = (Ip / Is)

K  = Dönüştürme oranı
Np = Primer sarım sayısı
Ns = Sekonder sarım sayısı
Vp = Primer gerilimi
Vs = Sekonder gerilimi
Ip = Primer akımı
Is = Sekonder akımı 

Buna göre tranformatörün primer sargısı sekonder sargısından fazla ise transformatör gerilim düşürme işlemi yapar. Tam tersi durumda ise gerilim yükseltme işlemi yapacaktır.

Transformatör giriş gücü ile toplam çıkış gücü (kayıplar ihmal edildiğinde) birbirine eşittir.

Transformatör çeşitleri

Güç (kaynağı) transformatörleri genellikle şebeke gerilimini düşürmek, elektronik devreler için elverişli hale getirmek için kullanılır.

Yalıtım transformatörlerinin giriş ve çıkış gerilimleri birbirine eşittir. İki devre arasında yalıtım (izalasyon) sağlar.

Ses transformatörleri yükseltici devresi giriş veya çıkışlarında empedans uyumluluğu sağlamak amacıyla kullanılır.

Ölçü tipi transformatörler yüksek gerilim altında yapılacak ölçümleri elektronik devreler için emniyetli ve uygun hale getirip akım ve gerilimin izlenmesini sağlar.

Ayrıca girişine uygulanan gerilimi çok yüksek gerilim seviyelerine çıkaran yüksek gerilim transformatörleri transformatör çeşitlerinden bazılarıdır.